رنگ آمیزی زندگی
سلسه مباحث ( کلام امیر کلام) به شرح و توضیح برخی از سخنان برگزیده علی علیه السلام می پردازد.
« لاتكن مِمَّن یرجوا الاخرة بغیرالعمل و یُرَجِّی التَّوبة بطول الاَمَل »
«از كسانی مباش كه آخرت را بدون عمل امید میبرند و توبه و بازگشت به راه خدا را با آرزوهای درازشان به تاخیر میافكنند »
اعتقاد به توحید، معاد و نبوت، سه اصل مهم و مشترك اعتقادی همه ادیان الهی است. اما در واقعیت زندگی ما، عقیده به قیامت و آخرت چقدر نقش و حضور دارد؟ تا چه حدّی برای آن سرمایه گذاری میكنیم؟ برای ساختن آخرت خود، چقدر تلاش میكنیم؟
اینجاست كه یكی از مشكلات بزرگ ما آشكار میشود: آخرت را میخواهیم، اما بدون عمل! بهشت را دوست داریم ولی بدون اینكه برای ساختن آن، كاری انجام دهیم!
بدون تلاش، بهشت را به كسی نمیدهند! «بهشت را به بها دهند نه به بهانه» و بهای آن هم در آیات كریمه قرآن مشخص شده است: كسانی كه ایمان راستین بدست آورند و در راه خدا به تلاش بپردازند و از مال و هستی خود برای استقرار راه خدا و انبیا سرمایه گذاری كنند، خداوند بهشت و رضوان خود را به آنان دهد. این حقیقت در همه كتابهای آسمانی مطرح شده است. البته تلاشی كه برای كسب سعادت ابدی باید انجام شود، خارج از چارچوب امكانات و توانمندی ما در جهان طبیعت نیست و هرگز با تلاش برای زندگی منافات ندارد. همین كارهای معمولی ما، از قبیل كسب و كار، تحصیل، ازدواج، رسیدگی به امور زندگی، و... میتواند با همراه شدن با نیكی به دیگران، یاری به نیازمندان، تلاش برای حل مشكلات دیگران و نیز اهمیت دادن به عبادات و تقویت رابطه خود با خداوند، توشه لازم را برای آخرت را فراهم سازد و البته همه این كارها هنگامی كه «رنگ الهی» بگیرد، همان عمل مورد نیاز برای آخرت خواهد شد.
بعضیها، آخرت را بدون عمل امید میبرند و بدون اینكه در اندیشه اصلاح خویش باشند، با سرگرم ساختن خود به «آرزوهای دراز»، واقعیتهای مهم امروز و آینده خود را فراموش میكنند و آنگاه هم كه به فكر چاره میافتند، چاره را به «فردا» موكول میسازند! فردایی كه ممكن است هرگز فرا نرسد!! آینده نگری، لازم و ضروری است، آینده نگری واقع بینانه و نه آینده نگری خیال پردازانه و دست نیافتنی!! «طول الامل» یعنی آرزوهای درازِ غیرقابل دسترس، كه ممكن است انسان عمری را برای آن سپری كند، و بدان نرسد، حال آنكه آینده واقعیاش را فراموش كرده و همه امكانات و سرمایههای خود را صرفِ همان آرزوهای دست نیافتنی ساخته باشد!!
سعادت ابدی، بهشت موعود، و آینده روشن فقط با «عمل» به دست میآید، نه «امل»! آمال و آرزوهای دنیوی، ما را از عمل و تلاش مفید برای آینده قطعیای كه به سراغ ما خواهد آمد باز میدارد، همین امروز و همین لحظه، باید به فكر عمل باشیم، كه لحظهای دیگر و روزی دیگر، ممكن است دیر باشد!
علی علیهالسلام، به ما هشدار میدهد كه:
«مبادا از كسانی باشید كه به سعادت اخروی امید دارند، اما بدون عمل و تلاش! مبادا از كسانی باشید كه آرزوهای دراز آنان برای زندگی دنیوی، آنان را از اصلاح خویش و كار برای آینده نزدیكی كه به سراغ آنان خواهد آمد، باز میدارد! مبادا از كسانی باشید كه «توبه» را به تاخیر میافكنند! مبادا از كسانی باشید كه فقط سخن میگویند و اهل عمل نیستند!مبادا از كسانی باشید كه اگر مشكلی بر آنان وارد شود و صحنه آزمون و بلایی برای آنان فرا رسد، خدا را میخوانند ولی هنگامی كه رفاه و آسایش به آنان روی آورد، دچار فراموشی میشوند! مبادا از كسانی باشید كه اگر زمینه و امكان شهوترانی برایشان آماده شود، مرتكب گناه میشوند! مبادا از كسانی باشید كه برای آنچه «گذشتنی» است تلاش و تدبیر میكنند ولی برای آنچه «ماندنی» است با بیتفاوتی برخورد میكنند! مبادا از كسانی باشید كه دیگران را سرزنش میكنند ولی خود را میستایند و از خودشان غافل میشوند! مبادا از كسانی باشید كه گذران عمر خود را با ثروتمندان و مرفهان در حال بی خبری و غفلت و سرگرمی، بیش از ذكر و یاد خدا با فقرا و تهیدستان دوست دارند! مبادا از كسانی باشید كه دیگران را راهنمایی و ارشاد میكنند ولی خود را گمراه میسازند! مبادا... مبادا...!!»
منبع:
ذوعلم، علی، کتاب چهل گام، با اندکی تصرف